KRÓLEWSKA AKADEMIA LITERATUR

Królewska Akademia Literatury powstała z woli literatów, którzy niezależnie od życia literackiego funkcjonującego w RP, nawiązują do tradycji szlacheckich opierając się o wytyczne warszawskiej Akademii Szlacheckiego Korpusu Jego Królewskiej Mości i Rzeczypospolitej założonej w roku 1765 przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Szczegółowe cele i wytyczne Akademii określił książę Adam Kazimierz Czartoryski w przemowie do kadetów z 1766 roku: Wy tę w najpożądańszym stanie zastającą Ojczyznę waszą powinniście zaludniać obywatelami gorliwymi o jej sławę, o uwiększenie jej mocy wewnętrznej i poważania postronnego, o poprawę rządów w gatunku swym najgorszych. Niech was prowadzi ta zacna ambicja, żebyście odmienili starą postać Kraju.

Powołując Królewską Akademię Literatury podejmujemy działania:

- w obronie godności języka ojczystego,

- praw do swobody tworzenia,

- przekazywania tradycji pisania zgodnie z wyznaczonymi zasadami językowymi,

- opiekę państwa nad literatami.

Rozdział I

Postanowienia ogólne

§ 1. Powołuje się do życia „KRÓLEWSKĄ AKADEMIĘ LITERATURY im. Króla Stanisława Augusta w Krakowie” jako agendę Bractwa Orderu Świętego Stanisława. Akademia działa zgodnie ze statutem stowarzyszenia oraz na podstawie dekretu IX Wielkiego Mistrza Orderu Świętego Stanisława i uchwały Zarządu Głównego Bractwa Orderu Świętego Stanisława.

§ 2. Królewska Akademia Literatury zrzesza poetów, pisarzy, dziennikarzy oraz inne osoby posiadające wymierny dorobek twórczy literacki i publicystyczny, uznany przez polskie autorytety akademickie i specjalistów w dziedzinach: języka polskiego, literaturoznawstwa, dziennikarstwa, kultury, sztuki oraz innych nauk humanistycznych.

§ 3. Królewska Akademia Literatury prowadzi działalność na rzecz moralnych i materialnych interesów twórców. Realizuje swe cele i zadania opierając się na społecznym zaangażowaniu członków i sympatyków.

§ 4. Na czele Królewskiej Akademii Literatury stoi Prefekt powoływany przez Wielkiego Mistrza i Zarząd Główny Bractwa Orderu Świętego Stanisława w Krakowie na pięcioletnią kadencję. Prefekt może zostać odwołany w każdym czasie jeśli w kierowanej przez siebie Królewskiej Akademii Literatury dopuścił do rażącego naruszenia zasad statutowych Bractwa Orderu Świętego Stanisława.

§ 5. Prefekt reprezentuje Królewską Akademię Literatury na zewnątrz oraz jednoosobowo ponosi odpowiedzialność za jej działalność zgodną ze statutem Bractwa Orderu Świętego Stanisława i obowiązującymi przepisami prawa.

Rozdział II

Cele i środki działania

§ 6. Głównymi celami działalności Królewskiej Akademii Literatury są:

a) strzeżenie i promowanie wysokich wartości językowych,

b) upowszechnianie tradycji narodowej,

c) pielęgnowanie i rozpowszechnianie języka polskiego poza granicami,

d) rozwijanie świadomości narodowej,

e) działanie na rzecz kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego.

§ 7. Królewska Akademia Literatury urzeczywistnia swoje cele poprzez:

a) działalność na rzecz rozwoju życia literackiego w kraju i za granicą;

b) nadawanie tytułów honorowych:

- dr h.c. Królewskiej Akademii Literatury, osobom posiadającym tytuł magistra z dorobkiem sześciu pozycji wydawniczych zrecenzowanych przez specjalistę z tytułem profesora nauk humanistycznych,

- prof. h.c. Królewskiej Akademii Literatury, osobom posiadającym doktorat naukowy lub doktorat h.c. z dorobkiem dziesięciu pozycji wydawniczych zrecenzowanych przez Kapitułę Królewskiej Akademii Literatury;

c) współpracę z instytucjami i organizacjami artystycznymi, oświatowymi, naukowymi, w kraju i poza granicami RP;

d) promowanie polskiej twórczości na krajowych oraz międzynarodowych konkursach, sympozjach, odczytach itp.;

e) reprezentowanie zrzeszonych literatów w Królewskiej Akademii Literatury wobec władz, organizacji społecznych i innych instytucji;

f) organizowanie bibliotek i archiwów;

g) organizowanie konferencji naukowych oraz dyskusji i spotkań literackich;

h) prowadzenie działalności wydawniczej, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.

Rozdział III

Członkowie, ich prawa i obowiązki

§ 8. Do Królewskiej Akademii Literatury może zostać przyjęty pisarz posiadający wyższe wykształcenie, który jest autorem co najmniej:

a) dwóch wartościowych utworów literackich ogłoszonych w formie książkowej – posiadające recenzję, albo

b) dwóch wartościowych, oryginalnych, pełnospektaklowych utworów dramatycznych wystawionych na scenie bądź ogłoszonych drukiem, albo

c) pięciu wartościowych, oryginalnych sztuk dla teatru radiowego lub telewizyjnego zrealizowanych bądź ogłoszonych drukiem, albo

d) pięciu artystycznych przekładów wartościowych dzieł literackich, przetłumaczonych z oryginału i ogłoszonych w formie książkowej bądź pięciu artystycznych przekładów dzieł dramatycznych przetłumaczonych z oryginału, wystawionych bądź ogłoszonych drukiem, albo

e) pięciu wartościowych utworów utrwalonych w innej formie słownej lub należących do innych gatunków literackich niż wymienione wyżej.

§ 9. W uzasadnionych przypadkach, mając na uwadze wysoką wartość dzieła, Kapituła Akademii w drodze wyjątku może zastosować inne kryteria przyjęcia autora do Królewskiej Akademii Literatury.

§ 10. Literat ubiegający się o członkostwo składa wniosek o przyjęcie do Królewskiej Akademii Literatury w Krakowie. Do wniosku winny być dołączone osobiste rekomendacje co najmniej dwóch pisarzy będących członkami Akademii z załączeniem wierzytelnej kopii posiadanego dyplomu ukończenia wyższej uczelni.

§ 11. Członków Królewskiej Akademii Literatury przyjmuje Kapituła Akademii większością głosów przy obecności co najmniej połowy składu osobowego, po przedstawieniu przez autora:

- wniosku o przyjęcie w poczet Akademii,

- pozycji wydawniczych z recenzjami,

- uregulowaniu składek członkowskich.

§ 12. Wniosek o przyjęcie do Królewskiej Akademii Literatury powinien zostać rozpatrzony w terminie do jednego miesiąca, po czym Kapituła Akademii przesyła zainteresowanemu odpowiedź o sposobie jego załatwienia. Stanowisko zajęte przez Kapitułę Akademii jest wiążące.

§ 13. Ponowny wniosek o przyjęcie do Królewskiej Akademii Literatury może być złożony najwcześniej po upływie roku od daty uprzedniej decyzji odmownej.

§ 14. Członek Królewskiej Akademii Literatury ma czynne i bierne prawo wyborcze z tym, że nie może jednocześnie zasiadać w Komisji Rewizyjnej i Sądzie Koleżeńskim Akademii, a także łączyć członkostwa w tych władzach z pracami w innych władzach stowarzyszenia.

§ 15. Członek Akademii ma prawo ubiegania się o nadanie tytułu honorowego po spełnieniu wymogów ustalonych w § 7 lit. b.

§ 16. Członek Królewskiej Akademii Literatury ma obowiązek przestrzegania przyjętych regulaminów i uchwał władz Akademii oraz statutu Bractwa Orderu Świętego Stanisława, ze szczególnym uwzględnieniem zachowania zasad i wartości propagowanych przez Order Świętego Stanisława. Członek Akademii ma obowiązek regularnie opłacać składki członkowskie wynikające z przynależności do Akademii Literatury.

§ 17. Członkostwo w Królewskiej Akademii Literatury ustaje na skutek:

a) wystąpienia zgłoszonego na piśmie do Kapituły Akademii,

b) skreślenia przez Kapitułę Akademii z listy członków w przypadku nieusprawiedliwionego niepłacenia składek przez okres jednego roku,

c) prawomocnego orzeczenia Sądu Koleżeńskiego w zakresie działalności rażąco niezgodnej z etyką zawodową lub naruszającego postanowienia niniejszego Leges Societatis bądź statutu Bractwa Orderu Świętego Stanisława.

d) zgonu.

§ 18. Od decyzji Kapituły Akademii i prawomocnych orzeczeń Sądu Koleżeńskiego, o których mowa w § 17 lit. b i c służy prawo odwołania się do najbliższego Zgromadzenia Członków (Delegatów) Akademii.

§ 19. W razie uregulowania zaległych składek członkowskich Kapituła Akademii na wniosek zainteresowanego może przywrócić członkostwo w drodze uchwały podjętej zwykłą większością głosów.

§ 20.

1. Osobom szczególnie zasłużonym dla literatury polskiej może być nadana godność Członka Honorowego Królewskiej Akademii Literatury.

2. Godność Członka Honorowego nadaje Zgromadzenie Członków (Delegatów) Akademii na wniosek Kapituły Akademii lub innych organizacji literackich.

3. Status Członka Honorowego określa regulamin uchwalony przez Zgromadzenie Członków (Delegatów) Akademii.

4. Osoby wskazane w punkcie 1. posiadają uprawnienia do uczestnictwa w pracach Akademii z głosem doradczym.

§ 21. Wybory do władz Akademii oraz głosowanie we wszystkich sprawach personalnych odbywają się tajnie.

Rozdział IV

Władze Królewskiej Akademii Literatury

§ 22. Władzami naczelnymi Królewskiej Akademii Literatury są:

1) Zgromadzenie Akademii,

2) Kapituła Akademii,

3) Komisja Rewizyjna,

4) Sąd Koleżeński.

§ 23. Najwyższą władzą Królewskiej Akademii Literatury jest Zebranie Członków lub Delegatów zwane Zgromadzeniem Akademii. Zawiadomienie o zwołaniu Zgromadzenia Akademii doręcza się na sześć tygodni przed terminem.

§ 24. Zasady, tryb wyboru oraz czas trwania mandatu Delegatów na Zgromadzenie Akademii określa Kapituła Akademii w drodze uchwały. Mandat Delegata wygasa w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia kolejnego Zgromadzenia Akademii. Ponadto, mandat Delegata wygasa w razie jego śmierci, zrzeczenia się mandatu lub utraty członkostwa w Akademii.

§ 25. Zgromadzenie Akademii może być Zwyczajne lub Nadzwyczajne. Zwyczajne Zgromadzenie Akademii zwoływane jest przez Kapitułę Akademii co dwa lata. Nadzwyczajne Zgromadzenie Akademii może zostać zwołane przez Kapitułę Akademii z własnej inicjatywy lub na żądanie 1/5 członków Akademii wyrażone na piśmie z podaniem celu i powodu, bądź też na żądanie Komisji Rewizyjnej – w ciągu 3 miesięcy od złożenia wniosku.

§ 26. Do kompetencji Zwyczajnego Zgromadzenia Członków (Delegatów) Akademii należy:

1) uchwalanie regulaminu i porządku obrad,

2) wybór naczelnych władz Akademii oprócz Prefekta,

3) rozpatrywanie spraw objętych merytoryczną działalnością Akademii,

4) uchwalanie propozycji zmian w uregulowaniach Leges Societatis Akademii,

5) rozstrzyganie o udzielenie absolutorium dla Kapituły Akademii na wniosek Komisji Rewizyjnej,

6) rozpatrywanie odwołań w sprawie pozbawienia członkostwa w Akademii,

7) nadanie godności członka honorowego Akademii,

8) rozpatrywanie wniosków w zakresie spraw różnych,

9) podjęcie uchwały o rozwiązaniu Królewskiej Akademii Literatury.

§ 27. Decyzje Zgromadzenia Członków (Delegatów) Akademii są ważne jeżeli:

1) w Zgromadzeniu uczestniczy co najmniej połowa Członków lub Delegatów Akademii w pierwszym terminie oraz niezależnie od liczny obecnych w drugim terminie. Między pierwszym a drugim terminem Zgromadzenia musi upłynąć co najmniej 30 minut;

2) uchwały w sprawie propozycji zmian w uregulowaniach Leges Societatis zostały podjęte większością co najmniej 2/3 głosów przy obecności co najmniej połowy Członków lub Delegatów;

3) uchwała o rozwiązaniu Akademii Literatury podjęta została większością co najmniej 3/4 głosów przy obecności co najmniej polowy Członków lub Delegatów.

§ 28. Zgromadzenie Akademii w głosowaniu tajnym dokonuje wyborów następujących władz naczelnych:

1) 5-15 członków Kapituły Akademii oraz:

a) 5 ich zastępców,

b) Adiunktów Akademii (kierowników poszczególnych działów literackich),

c) Kwestora Akademii;

2) 3-5 członków Komisji Rewizyjnej,

3) 3-5 członków Sądu Koleżeńskiego i 2 ich zastępców.

§ 29. Do zadań Kapituły Akademii należy organizowanie działalności zmierzającej do realizacji zadań i celów Królewskiej Akademii Literatury, a w szczególności:

a) wykonywanie uchwał walnego Zgromadzenia Członków Akademii;

b) otaczanie opieką, udzielanie pomocy i koordynowanie działań wydawniczych;

c) współpraca z instytucjami i organizacjami artystycznymi, oświatowymi, naukowymi, kulturalnymi, społecznymi i zawodowymi, a także władzami samorządowymi i państwowymi;

d) podejmowanie inicjatyw wydawniczych;

e) w zależności od potrzeb, podejmowanie różnych działań na rzecz i w interesie członków Akademii;

f) rozpatrywanie wniosków o przyjęcie do Akademii;

g) zwoływanie Zgromadzeń Członków (Delegatów) i przedkładanie im sprawozdań z działalności.

§ 30.

1. Komisja Rewizyjna składa się co najmniej z 3 członków wybieranych przez walne Zgromadzenie Członków (Delegatów). Członkowie Komisji Rewizyjnej wybierają spośród siebie przewodniczącego i sekretarza.

2. Komisja Rewizyjna sprawuje nadzór nad działalnością gospodarczą i finansową Kapituły Akademii oraz kontroluje zgodność jej prac z aktami prawnymi obowiązującymi w Akademii.

3. Komisja Rewizyjna przynajmniej raz w roku dokonuje kontroli działalności Kapituły Akademii, sporządzając na tą okoliczność protokół. W razie stwierdzenia nieprawidłowości, niezwłocznie zawiadamia o nich Zarząd Główny Bractwa Orderu Świętego Stanisława.

4. Komisja Rewizyjna wnioskuje o udzielenie absolutorium przez walne Zgromadzenie Członków (Delegatów) dla ustępującej Kapituły Akademii.

§ 31.

1. Sąd Koleżeński składa się co najmniej z 3 członków wybieranych przez walne Zgromadzenie Akademii. Członkowie Sądu Koleżeńskiego wybierają spośród siebie przewodniczącego i zastępcę przewodniczącego.

2. Sąd Koleżeński rozpoznaje sprawy wniesione przez wyznaczonego przez Kapitułę Akademii rzecznika w zakresie:

a) działalności członków Akademii niezgodnej z etyką zawodową lub naruszających przepisy obowiązujące w Akademii;

b) nieporozumień, sporów i zatargów między członkami Akademii wynikłych na tle stosunków zawodowych i osobistych.

3. Sąd Koleżeński wymierza kary:

a) upomnienia,

b) nagany,

c) zawieszenia w prawach członkowskich do lat dwóch,

d) usunięcia z Akademii.

Rozdział V

Majątek Królewskiej Akademii Literatury

§ 32. Majątek Akademii powstaje:

a) ze składek członkowskich,

b) darowizn, spadków i zapisów,

c) funduszów publicznych przeznaczonych na cele kultury,

d) działalności na rzecz Akademii.

Rozdział VI

Postanowienia końcowe

§ 33. Uchwała o rozwiązaniu Królewskiej Akademii Literatury w Krakowie może zostać podjęta jedynie przez Zwyczajne Zgromadzenie Członków lub Delegatów zgodnie z § 27 pkt 3 niniejszego dokumentu.

§ 34. Wniosek w sprawie rozwiązania Królewskiej Akademii Literatury powinien być podpisany przez co najmniej 2/5 członków Akademii. Kapituła Akademii powinna przesłać ten wniosek wszystkim członkom co najmniej na miesiąc przed terminem Zgromadzenia Członków lub Delegatów, na którym będzie on rozpatrywany.

§ 35. Zgromadzenie Akademii, które podejmuje uchwałę o rozwiązaniu Królewskiej Akademii Literatury powinno wskazać cel, na który przeznacza majątek Królewskiej Akademii Literatury.

Kraków, 1 września 2017 r.